CO2–uitstoot van een kolencentrale ongeveer 100 keer zo hoog door windmolens. Het windpark van 100 MW uit de hierboven genoemde studie produceert in 20 jaar tijd 7,5 miljard kWh elektriciteit. Bij de productie van dezelfde hoeveelheid elektriciteit stoot een moderne kolencentrale 5.625.000 ton CO2 uit (7,5 miljard kWh x 750 gram/kWh).
Windmolens en misvattingen van windenergie
#1 Windmolens kosten meer energie om te produceren, dan ze opwekken. #2 Windenergie stoot ook CO2 uit en helpt dus niet tegen klimaatverandering. #3 Het heeft geen nut, want we hebben kolencentrales nodig voor als het niet waait.
Vroeger waren het schattige mooie windmolens maar….
Als we het nu over windmolens hebben, is het sentiment heel anders. De windmolens van nu zijn lelijke, lawaaimakende, horizonvervuilende, subsidieslurpende bakbeesten. Maar lieve mensen, realiseer je heel even dat we dus energie kunnen maken uit wind. Dat is stiekem best wel tof. Daarom wil ik het nu even hebben over een paar misvattingen over windenergie. Toegegeven; ik heb niets tegen windmolens. Ik vind ze niet lelijk of horizonvervuilers.
#1 Windmolens kosten meer energie om te produceren, dan ze opwekken.
Als we zeggen dat windmolens meer energie kosten dan ze opbrengen, dan moeten we eerst weten hoeveel energie het maken van een windmolen kost.
Ten eerste hebben we natuurlijk de materialen: die moeten worden gewonnen en vervoerd. Dan de productiekosten: de materialen moeten worden verwerkt tot de verschillende onderdelen van de windmolen zoals de as, de bladen en de generator. Deze onderdelen worden vervoerd naar de definitieve woonplaats van de windmolen en vervolgens moet uit deze onderdelen de windmolen worden opgebouwd.
Eenmaal ‘af’ moet de molen worden aangesloten op het energienet en moet ‘ie natuurlijk onderhouden worden. En, niet te vergeten, als hij oud en moe is en z’n taak erop zit, moet de molen worden afgebroken. Een windmolen gaat tussen de twintig en dertig jaar mee.
Dat kost allemaal energie. Best veel energie. Maar een windmolen produceert ook erg veel energie. Gemiddeld genomen ongeveer 20-25 keer meer, voor de nieuwste is het zo’n 80 keer. Voor bijna alle windmolens, behalve de hele hele kleine, kunnen we dus zeggen: ze wekken meer op dan ze kosten. Sterker nog: industriële windmolens wekken binnen een jaar, de meest effectieve zelfs binnen drie maanden, meer energie op dan ze hebben gekost. En de techniek wordt alleen maar beter. In fossiele energie liggen de grootste innovaties al ver achter ons, terwijl windenergie pas sinds de jaren ‘70 op grote schaal wordt ontwikkeld.
Goed nu we die aanname uit de weg hebben geruimd een ander, iets minder radicaal maar aanverwant punt.
#2 Windenergie stoot ook CO2 uit en helpt dus niet tegen klimaatverandering.
Er wordt inderdaad CO2 uitgestoten bij de constructie, materiaalwinning, onderhoud en transport van een windmolen. Helemaal CO2-neutraal is windenergie dus niet. Bij energiebronnen wordt de CO2 uitstoot berekend aan de hand van gram uitstoot per kWh. Voor een moderne kolencentrale ligt deze uitstoot ongeveer op 750 gram per kWh en dat is alleen de directe uitstoot (zonder de constructie en het transport mee te nemen dus).
De uitstoot van een windmolen verschilt nogal per windmolen. Nieuwe windmolens zijn effectiever dan oudere en hetzelfde geldt voor grotere in vergelijking met kleine. En de uiteindelijke plaatsing maakt uiteraard ook een verschil. Daarnaast maakt het voor de uitstoot nogal uit of de molen in Denemarken (met hun 43% groene energie ) komt of uit China. Maar een gemiddelde moderne windmolen heeft een uitstoot van ongeveer 7 gram CO2 per kWh, de meest efficiënte windmolens zelfs van 0,4 gram. Dat is dus minder dan 1% van de uitstoot van een kolencentrale.
#3 Het heeft geen nut, want we hebben kolencentrales nodig voor als het niet waait.
Deze mensen zitten volgens mij nooit op de fiets. Het waait in Nederland namelijk heel vaak. Tenminste altijd als ik ergens op tijd moet zijn. Soms waait het te zacht (beneden windkracht 2) of te hard (boven windkracht 10), dan wekt een windmolen inderdaad geen energie op. Wind is echter heel plaatselijk en het komt dan ook bijna nooit voor dat het voor heel Nederland geldt. Daarnaast zijn er nog veel stappen te maken, zoals de opslag van energie, deze moet beter en goedkoper. Zodat we windstille dagen op kunnen vangen. Ook zullen er altijd andere vormen van stroomopwekking naast windenergie bestaan. We hebben al waterkracht- en zonne-energie, maar er kan natuurlijk veel meer ontwikkeld worden. Ik hoop zelf dat kinetische regenenergie ooit een ding wordt. Dan zitten we in Nederland in ieder geval nooit zonder stroom.
De grote centrales gaan sowieso sluiten. Misschien niet morgen al, maar we moeten er wel naar toe werken. Windmolens zullen waarschijnlijk nooit al onze energie opwekken, maar ze zullen er wel een belangrijk onderdeel van zijn.
Dan even een vergelijking
Laten we de absurditeit van deze drie argumenten eens even bekijken met een vergelijking. Een vergelijking over fietsen, want diezelfde opa van de Zaanse Schans was toevallig ook fietsenmaker.
Als je je van de ene plek naar de andere plek wilt verplaatsen, kun je een paar dingen kiezen. Laten we voor het gemak de keuze even op twee houden: De fiets (groen), en de benzine-auto (grijs).
Als jij nou boodschappen gaat doen bij de Albert Heijn drie kilometer verderop, dan snappen we allemaal dat het groener is om de fiets te nemen. De fiets stoot immers geen CO2 uit en de auto wel. Het argument “Ja, maar je fiets moest ook geproduceerd worden” is een beetje een loos argument tegen die fiets. En “Je fiets is ooit met een vrachtwagen naar jouw fietsenwinkel gebracht.” ook. Het argument “Ja, maar als ik mijn oma in Drenthe wil opzoeken kan ik niet op de fiets. Dus zijn er ook auto’s nodig” is ook geen argument tegen de fietstocht naar de Albert Heijn in het dorp.
Ik snap heus wel dat deze vergelijking niet op alle vlakken klopt, maar het geeft hopelijk de absurditeit van de discussie aan. Ik snap het als je tegen windmolens bent. Ik ben ook tegen bepaalde dingen – Radler 0% mandarijn om maar een voorbeeld te noemen. En ik snap ook dat naast een windmolen wonen zo zijn nadelen heeft. Zeker. Kies dan vooral voor zonne-energie. Maar laten we geen discussie voeren op basis van mythes.